Tuz tüketimi ve Sağlık

[Kemal Siren]

Profesor A. Aydin'in beslenme konusundaki fikirlerine ben de katiliyorum. Herkesin sorularini cevaplayan, yardim etmeye cabalayan bir insan. Bu isi para icin yapmadigini da dusunuyorum. Kendisine saygim sonsuz.

Bence herkes elestirilebilmeli. Hatta en saygi duydugumuz, takdir ettigimiz kisileri ve kurumlari da elestirebilmeliyiz. Benim Prof. Aydin'in bir makalesindeki -bence- tutarsizlik ve hatalari elestirmem asla sahsi bir saldiri olarak gorulmemeli. Boyle degerli bir insana bu hatalari yakistiramadigim icin elestiriyorum.

Zaten Prof Aydin cok aydin bir insan. Biraz agir olmalarina ragmen butun yorumlarimi sitesinde yayinladi.

[Kemal Siren]

Linkleri buldum, ilgililerin dikkatine;

http://www.nasw.org/sites/default/files ... oversy.pdf

http://www.nasw.org/sites/default/files ... debate.pdf

http://www.nasw.org/sites/default/files ... 0again.pdf

http://www.nasw.org/sites/default/files ... ations.pdf

http://www.nasw.org/sites/default/files ... 0apart.pdf

http://www.nasw.org/sites/default/files ... attles.pdf

http://www.nasw.org/sites/default/files ... debate.pdf

Bu 7 kisimlik makalede ileri surulen fikirlerin bir kismini ozet olarak yazdim, afiyet olsun;


Son 40 yildir daha az tuz yersek tansiyonumuzu dusurecegimiz ve daha uzun-saglikli yasayacagimiz iddia ediliyor. Hemen hemen her uluslararasi saglik kurumu bu tavsiyeyi destekliyor. Onerilen azami gunluk tuz alimi 6gr (2.4gr sodyum). Bu miktar gunluk ortalama kullanimdan 4gr daha az.

Tuz yemeklerden keyif almamizi sagliyor. Tuz alimini ve dolayisiyla yemekten alacagimiz keyifi azaltmak icin elimizde yeterli deliller olmasi lazim. Acaba gercekten tuzun zararlari kanitlimi? Bir iddiaya "bilgi" diyebilmemiz icin, iddianin saglam kanitlara dayali olmasi ve karsit iddialara saglikli cevap verebilmesi gerekli. Tuz alimini azaltmanin tansiyon dusurucu etkisi bilgi midir yoksa dayanaksiz bir iddia mi?

1998'de JAMA'da yayinlanan bir arastirmada 114 sodyum gozlemi karsilastirmali olarak incelenmis. Sonuc; yuksek tansiyonu olanlarda tuz alimini azaltmanin cok kucuk etkisi, normal tansiyonu olanlarda ise hemen hemen hic etkisi olmadigi gorulmus.

Tuzun zararli oldugunu iddia eden kurumlarin kullandigi kaynaklar buyuk paralar harcanarak uzun yillar surdurulen topluluk tuz gozlemleri. Bu arastirmalar incelenince bir cok tutarsizlik goze carpiyor; tuzun zararli oldugunu gosterebilecek veriler kullanilirken, zararsiz oldugunu gosteren veriler dikkate alinmamis. Yani, onceden kararlastirilmis sonuclari desteklemeyen veriler cope gitmis.

Bu arastirmalarin tamamen dogru olduklarini kabul bile etsek, ortaya cikan sonuclar komik; Tavsiye edilen miktarlarda tuz alimi yuksek tansiyonu olanlarda 2.2mmHg, normal tansiyonu olanlarda 1mmHG ortalama fark ortaya cikariyor. Bu ne demek? Yuksek tansiyon 140/90 mmHg kabul edilirse, tuz azaltimi sonucu bireyin tansiyonu 138/88 olacak. Yani hemen hemen hic bir fark yok.

Bir seyin altini cizmek lazim; bahsedilen 2.2mmHG fark ortalama. Yani bazi bireylerde tuz azaltiminin daha fazla, bazilarinda ise daha az etkisi var. Hatta bu ortalama etki cok kucuk olduguna gore demekki bazilarina tuz azaltmak olumsuz etki (tansiyon artisi) bile yapiyor. Bundan ne anliyoruz? Bence, tansiyonu yuksek olanlar az tuz almayi deneyebilirler. Bir kac hafta az tuz alip (ama diger her degiskeni ayni tutarak) tansiyonlarinda elle tutulur bir degisim olup olmadigina bakabilirler. Boylece kendi tuz hassasiyetleri hakkinda bir fikir edinirler. Eger bir fark varsa tuzu azaltirlar. Baktilar ki bir fark yok, tuz meslesini artik kafalarina takmamalilar. Tansiyonu normal olanlarda ise elle tutulur bir etki olmadigi icin tuz azaltimi tavsiyesi sacmalik.

Not; az kalori alimi ve yuksek potasyum aliminin tansiyon dusurucu etkisi biliniyor. Zaten bazi Tuz azaltmanin tansiyon dusurdugunu iddia eden gozlemlerde asil sonuc veren bu ikisi.

Tuz zararlari iddiasi icin kaynak gosterilen en buyuk arastirmalardan biri 1988'de BMJ'de yayinlanan INTERSALT. Bu arastirma sonuclari tuz-tansiyon arasinda sebep sonuc iliskisini kanitlayamadi. Dunya uzerindeki 52 topluluk incelendi. Alkol alimi ve vucut kutlesi en cok sebep-sonuc gosteren veriydi, tuz alimi degil. Arastirmacilar butun topluluklari tek tek incelediklerinde tuzun zararini kanitlayamadiklari icin butun topluluklari tek buyuk topluluk gibi biraraya getirip incelediklerinde, tuz aliminin azaltilmasinin tansiyonu da 2.2 - 0.1 mmHG arasi azaltacagini ileri surduler. Hem veriler yanlis yorumlu, hem dogru bile olsa, gorulen fayda cok az.

Devam edecek...

[biyologcem]

hımmm tabular birer birer yıkılıyor desene..teşekkürler...
tehlikeli 3 beyazdan 1 i gitti...ama şeker ve un gitmezzzz...onlara dikkat..

[Kemal Siren]

Bu makalenin tamamini okuyunca hakikaten tuzun iddia edildigi gibi zararli olmadigi sonucuna vardim ama yine de %100 boyledir diye iddia edemem. Cok daha fazla okumak lazim. Adam olup geri kalani hakkinda da yazayim 1-2 gune kadar, sonra anafikirleri tartisalim. Tek ilgilenen sensin zaten, ocagina dustum Cem..

[carismatic]

Kemal abi sayende süper bilgiler edindim. Teşekkürler emeklerine sağlık

[Kemal Siren]

Tesekkurler Nurullah. Ben biraz fazla merakliyim ve boyle kimsenin ilgisini cekmeyen konular hakkinda okumayi-dusunmeyi seviyorum. Dusunmekten arastirmaktan ve tartismaktan (olumlu manada) keyif alan az sayida insani da bu forum sayesinde buldum zaten, aman eksik olmayin.

[magicarzouz]

Bir kez daha okudum da , gercekten cok faydali bir yazi olmus.

[srht dmrs]

Bunu ben de daha önce okumuştum ve öğle yemeğinde tansiyondan bahsediyorduk. Doktorlar birkaç saniye afalladı sonra nedense aniden konu değişti

[umur35]

Bunu ben de daha önce okumuştum ve öğle yemeğinde tansiyondan bahsediyorduk. Doktorlar birkaç saniye afalladı sonra nedense aniden konu değişti

Nedense...

Belki araştırırlar, sonra senin olmadığın yemeklerde onlarda başka birilerini afallatır.

[maritimo]

Tuzu azaltmamda ki tek sebep dolaylı yoldan kiloya yol açması ( suyu vücutta tutma ) yanılmıyorusam böyle bir etkisi vardı Faydalı bir makale ellerinize sağlık ..